ਫੋਰਟਿਸ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ

ਹੀਲਿੰਗ ਦ ਹੀਲਰਸ

ਫੋਰਟਿਸ ਦੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ

ਐਸ.ਏ.ਐਸ.ਨਗਰ 29 ਜੂਨ ( ਰਣਜੀਤ ਧਾਲੀਵਾਲ ) : ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ 1 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਡਾਕਟਰ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਰ ਅਕਸਰ ਅਣਦੇਖੇ ਪਹਿਲੂ - ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਪਣੀ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ - ’ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਇਆ। ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਰਜਰੀ, ਲੈਪਰੋਸਕੋਪਿਕ ਅਤੇ ਓਨਕੋਲੋਜੀ ਸਰਜਨ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਅਤੁਲ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਣਗਿਣਤ ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੰਮ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਲਈ 24x7 ਉਪਲੱਬਧਤਾ, ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਮਝਦਾਰ ਪਤਨੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਮਰਪਿਤ ਟੀਮ—ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਮੇਰੇ ਸਫ਼ਰ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਲਈ, ਸਰਜਰੀ ਕਦੇ ਵੀ ’ਕੰਮ’ ਨਹੀਂ ਰਹੀ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਮੇਰੇ ਲਈ ਪੂਜਾ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਨਿਯਮਤ ਛੋਟੇ ਮੇਡੀਟੇਸ਼ਨ ਸੈਸ਼ਨ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜਾਦੂ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਮੈਂ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਲੋੜਵੰਦ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਬ੍ਰੇਕ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੁਫਤ ਮੈਡੀਕਲ ਕੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ।’’ ਡਾ. ਹਰਦੀਪ ਸਿੰਘ, ਸੀਨੀਅਰ ਕੰਸਲਟੈਂਟ, ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ, ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕਟ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਨੁਕਸਾਨ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਰ ਜੀਵਨ ਜਿਸਨੂੰ ਅਸੀਂ ਛੂਹਦੇ ਹਾਂ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਇੱਕ ਛਾਪ ਛੱਡਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਧਿਆਨ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ—ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੰਤੁਲਿਤ ਰਹਿਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਸੁਣਨਾ ਵੀ ਪਸੰਦ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰ ਕਲੀਨਿਕਲ ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਂਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਤਾਜ਼ਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਾ. ਸਵਪਨਾ ਮਿਸ਼ਰਾ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਔਬਸਟੇਟ੍ਰਿਕਸ ਅਤੇ ਗਾਇਨੀਕੋਲੋਜੀ, ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ‘‘ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਹੋਣਾ ਇੱਕ ਸਨਮਾਨ ਹੈ, ਪਰ ਦਬਾਅ ਕਦੇ ਨਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਬਾਗਬਾਨੀ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਸੈਰ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਦਿੰਦੀ ਹਾਂ - ਇਹ ਛੋਟੀਆਂ ਪਰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਵੈ-ਸੰਭਾਲ ਅਭਿਆਸ ਹਨ। ਡਾ. ਮਿਸ਼ਰਾ ਨੂੰ ਐਡਵੇਂਚਰ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸ਼ੌਂਕ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਰੁਝੇਵਿਆਂ ਤੋਂ ਬ੍ਰੇਕ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੀ ਹਨ।’’ ਇਹ ਸਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਨਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋੜ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਮਾਹੌਲ ਹੈ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ, ਮੋਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਇਲਾਜ, ਸਾਥੀਆਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਉਹ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਇਨਸਾਨ ਹਨ। ‘‘ਆਪਣੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨਾ ਸੁਆਰਥ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਇੱਕ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਡਾਕਟਰ ਆਪਣੇ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਹੈ।’’